آفت چیست؟
با توجه به اینکه هر یک از ما حداقل یک بار تجربه ابتلا به آفت دهان داشته ایم، پس بهتر است که سوال را اینگونه مطرح نماییم که در مورد آفت دهان چه می دانیم؟
علیت ایجاد آفت
یافتن علت این بیماری بسیار دشوار است، اما میتواند ناشی از عوامل زیر باشد؛
هورمون ها، کمبود در سیستم تغذیه ای، حساسایت یا آلرژی به مواد غذایی، شرایط اسیدی، عادتهای اشتباه در بهداشت دهان و دندان، رژیمهای غذایی فاقد ویتامین ب12 (برای جلوگیری از افت دهان، بدن به تعادلی از مواد اسیدی، معدنی و قلیایی نیاز دارد. کمبود آهن، روی، ویتامین B12 و اسید فولیک ارتباط مستقیمی با این عارضه دارند. کمبود کلسیم نیز همچنین میتواند باعث ایجاد این بیماری شده و به تشدید آن نیز کمک میکند.) ، روی، فولات (اسید فولیک) یا آهن، خمیردندان حاوی سدیم لوریل سولفات، سرطان دهان، حساسیت به باکتریهای خاصی در دهان،
استرس عاطفی (استرس عاطفی یا جسمی میتواند در بعضی از افراد باعث ایجاد زخم کانکر شود، زیرا استرس باعث افزایش التهاب میشود)، بیماریهای دستگاه گوارش مانند بیماری سلیاک یا بیماری کرون(یک اختلال شدید روده ناشی از عدم وجود گلوتن است.)، سیگار کشیدن، اختلالات خود ایمنی مانند لوپوس(بیماری لوپوس: بیماری خود ایمنی است که باعث میشود بدن به اندامها و بافتهای خود حمله کند) اریتماتوز سیستمیک یا بیماری بهجت(باعث التهاب در کل بدن از جمله دهان میشود)، ضعف سیستم ایمنی بدن مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا، ایدز یا پیوند عضو.
همچنین برخی از داروهایی که ممکن است باعث ایجاد آفت دهان شوند، عبارتند از ؛ آسپرین، نیکوتین خوراکی، پنی سیلامین، مسدودکننده های بتا، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID)، داروهای شیمی درمانی، داروهای سولفا، داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی، فنیتوئین، آنتی بیوتیک ها، مهار کننده های پروتئین ها، مهارکننده های تجمع پلاکتی، وازودیلانورها، آنتی کولینرژیک، ضد ویروس ها، داروهای ضد فشارخون.
انواع آفت
سه نوع زخم کانکرپ وجود دارند که شامل جزئی، اصلی و تبخال است که از نظر اندازه، شکل و میزان درد از هم متمایز میشوند:
آفت جزئی (کوچک یا مینور): زخم جزئی شایعترین نوع افت دهان است که بیش از 80 درصد مبتلایان را تحت تأثیر قرار میدهد. خصوصیات این زخم شامل موارد زیر هستند؛ به طور معمول قطر آنها کمتر از یک سانتیمتر است. نیازی به درمان ندارند، در طی هفت تا 10 روز بهبود مییابند.
آفت اصلی (بزرگ یا ماژور): زخم اصلی اغلب شدیدتر است و کمتر از آفت جزئی دیده میشود. از جمله خصوصیات این زخم میتوان به موارد زیر اشاره کرد؛ بسیار بزرگتر از نوع جزئی کوچک هستند (قطر بیش از یک سانتیمتر)اغلب به درمان نیاز دارد. با گذشت دو یا چند هفته بهبودی حاصل نمیشود. میتواند تا 45 روز ادامه داشته باشد. معمولاً بسیار دردناک است. ممکن است باعث ایجاد زخم شود.
آفت ویروسی هرپسی (تبخال دهانی): زخم هرپسی، کوچکترین نوع رایج آفت دهانی است که خصوصیات ذیل را دارد؛به عنوان خوشهای از زخمهای جزئی ظاهر میشود.طی ده روز بهبود می یابند. به طور معمول بسیار دردناک هستند.ممکن است نیاز به درمان داشته باشد. زخم های کوچک اغل در زخم های بزرگ تر شکل می گیرند.زخمهای منحصر به فردی هستند که قطرشان کمتر از چند میلیمتر است.
پیشگیری از آفت دهانی
در بیشتر موارد، بیماری آفت دهان به بخش طبیعی از زندگی فرد تبدلی میشود. اما اگر به طور مکرر فرد دچار این بیماری شود، روشهایی برای جلوگیری از پیشرفت آن وجود دارند. روش های زیر روش هایی پیشنهادی می باشند؛
- از مصرف غذاهای پرادویه، میوههای اسیدی و سایر نوشیدنیهای اسیدی (قهوه و آب) خودداری کرده یا آنها را محدود کنید.
- هر روز یک مولتی ویتامین مصرف کنید.
- سعی کنید در صورت اطلاع، از محصولات دندانپزشکی حاوی سدیم لوریل سولفات استفاده نکنید. خمیردندان حاوی سدیم لوریل سولفات (SLS) میتواند باعث ایجاد آفت دهانی شود. این ماده باعث تحریک بافتهای داخل دهان و لثه میشود. اگر زخمها بدتر شوند، احتمالاً خمیر دندان عامل اصلی پیشروی آنها بوده است.
- برای جلوگیری از تحریک دهان و آفت دهان، آدامس کمتری بجوید.
- به طور مرتب ازنخ دندان استفاده کنید تا باکتریها و ذرات مواد غذایی موجود در بین دندانها از بین برود.
- از مسواک نرم استفاده کنید سعی کنید بعد از هر کدام از وعده های غذایی مسواک بزنید. البته استفاده بیش از حد از مسواک هم می تواند در این خصوص مضر باشد!
درمان های خانگی آفت دهان
توجه نمایید که قبل از استفاده از هرگونه داروی خانگی، با یک متخصص مراقبتهای بهداشتی مشورت کنید زیرا بسیاری از این روشها از نظرعلمی آزمایش نشده و یا اثبات نشده اند.
_روغن درخت چای را مستقیم روی زخمها قراردهید. مهم است که این کار را پیش از خواب در شب انجام دهید. راه دیگر این است که ۳ تا ۴ بار در روز آن را در محل زخمها قراردهید. میتوانید روغن درخت چای را با آب گرم و نمک مخلوط کنید و مخلوط را به عنوان دهان شویه استفاده کنید.
_ استفاده از برگ ریحان تازه به صورت جویدن که می توان دوبار در روز این کار انجام داد. و هر بار بین 3تا 5 برگ را استفاده کنید. این روش را تا درمان آفت ادامه دهید.
_ در مورد خواص کم نظیر پیاز بسیار شنیده ایم و اینجا نیز توصیه می کنیم که پیاز را به شکل خام بخورید. میتوانید همراه غذا و به عنوان چاشنی از آن استفاده کنید. پیاز به دلیل داشتن سولفور در درمان آفت دهان بسیار مؤثر است.
_ میتوانید در سالاد از گوجه فرنگی برای درمان آفت دهان استفده کنید یا اینکه به طور جداگانه و روزانه مصرف کنید. روش دیگر غرغره کردن آب گوجهفرنگی است. دو تا سه بار در روز این کار را انجام دهید و تا درمان آفت ادامه دهید.
فروشگاه مدریک شاپ دارای درگاه امن پرداخت بانکی
_یک قاشق از تخم گشنیز را در مقداری آب بجوشانید، پس از سرد شدن محلول، به عنوان دهان شویه از آن استفاده کنید. این کار را ۳ تا ۴ بار و تا بهبود زخمها ادامه دهید.
_ از دمنوش گلهمیشه بهار/ مریم گلی میتوانید به عنوان یک دهان شویه این دمنوش را غرغره کنید. برای تهیه دمنوش کمی از گیاه خشک را در آب بجوشانید و صبر کنید دمنوش سرد شود و پس از آن غرغره کنید.
_ روش دیگر درمان آفت دهان این است که کمی پودر زردچوبه را با یک قاشق غذاخوری گلیسیرین مخلوط کنید تا به شکل خمیر درآید. این خمیر را مستقیم روی زخم بگذارید. میتوانید به جای گلیسیرین از آب هم استفاده کنید.
_ روغن نعناع را به صورت مستقیم روی زخم دهان(آفت) استفاده کنید تا درد آن کاهش یابد. دوباردر روز این کار را انجام دهید. سعی کنید روغن نعناع حداقل ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بر روی زخمها باقی بماند، سپس دهان را با آب شستشو دهید.
_ ماست درمان مؤثری برای آفت دهان است. خوردن ماست دوبار در روز یا خوردن ترکیب موز و ماست برای صبحانه در بهبود آفت مفید است. پنیر محلی نیز مفید است.
_ اگر مقدور است خوردن آب پرتقال تازه (۳ تا ۴ نوبت در روز) میتواند به درمان زخم آفت کمک کند. لازم به ذکر است که یکی از دلایل بروز آفت دهان، کمبود ویتامین C است. آب پرتقال تازه سرشار از ویتامین C است و استفاده روزانهی آن، ویتامین C مورد نیاز بدن را تأمین میکند.
_ خوردن آب شاهتوت، راه درمانی دیگری است که باعث کاهش درد و تحریک زخمهای دهانی میشود.
_ از شیرِنارگیل به عنوان دهان شویه، ۳ تا ۴ بار در روز استفاده کنید و تا بهبودی زخمها ادامه دهید. میتوانید مقدار کمی عسل را با شیرِنارگیل مخلوط کنید و از آن برای دهانشویه استفاده کنید.
_ شاید برایتان جالب باشد که توصیه می کنیم دوغ را برای درمان آفت مصرف کنید! برای نیل به این هدف، دوغ را به طور روزانه مصرف کنید. دوغ یکی از مؤثرترین روشهای درمان آفت است.
_ آب یا مایه ی حیات: به طور متناوب با آب سرد و گرم دهان را شستشو دهید. هر بار دو فنجان آب کافی است (یکی سرد، دیگری گرم). این درمان بسیار ساده و در دسترس است.
_ مقداری پودر دارچین را با آب گرم مخلوط کنید و به عنوان دهان شویه تا درمان آفت استفاده کنید. بهتر است این محلول را صبحها استفاده کنید.
_ یکی از خواص گیاه آلوئه ورا درمان آفت دهان است. آب آلوئه ورا را ۲ تا ۳ بار در روز قرقره کنید و تا بهبودی زخم ها ادامه دهید.
دهانشویه مناسب برای آفت دهانی
در صورت عدم تمایل به درمان های خانگی می توان از دهان شویه های موجود در داروخانه ها استفاده نمود؛
- سوسپانسیون دیفن هیدرامین (مایع بنادریل آلرژی) که در داروخانهها موجود است و میتواند به عنوان دهانشویه مورد استفاده قرار گیرد. زیرا این ماده، بی حسی موضعی را بر روی ناحیه دردناک زخم ایجاد میکند. سوسپانسیون را در دهان خود قرار دهید، آن را به مدت 30 ثانیه تا یک دقیقه در دهان قرقره کرده وسپس بیرون بریزید.
- شستشو با آنتی بیوتیک تتراسایکلین ممکن است تجویز شود که میتواند درد را تسکین ببخشد و باعث بهبودی آفتها شود. اما اگر باردار هستید، به تتراسایکلین حساسیت دارید و زیر 16 سال سن دارید، پیشنهاد میشود از این دهانشویه استفاده نکنید.
- شستشو دهان ضد استروئیدی (ضد التهابی) ممکن است برای کاهش التهاب زخمها تجویز شود.
و در آخر اینکه:
آفت دهانی اگر مشخصات زیر را داشت، بهتر است به پزشک یا دندانپزشک مراجعه نمایید؛ با تب همراه باشد، نوشیدن مایعات جهت هیدراته بودن بدن با مشکل روبرو شود، بزرگتر از حد معمول باشد، بیش از سه هفته ادامه داشته باشد، حتی پس از مصرف داروهای ضد درد هم درد شدیدی وجود دارد، به جاهای دیگر دهان گسترش یابد.
توجه نمایید که این نوشتار فقط جنبه آگاهی بخشی داشته و نه درمان. توصیه های مندرج در سطور فوق جنبه پیشنهادی دارد.
صفحه اصلی سایت مدریک شاپ را اینجا می توانید ملاحظه نمایید.